ਕਰਜ਼ਾ ਵਸੂਲੀ ਲਈ ਏਜੰਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਬੇਵਕਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ, RBI ਨੇ ਲਾਈ ਲਗਾਮ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 28 ਅਕਤੂਬਰ (ਡੇਲੀ ਪੋਸਟ ਪੰਜਾਬੀ)- ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਲਈ ਬੇਵਕਤੇ ਬੈਂਕ ਏਜੰਟਾਂ ਦੇ ਕਾਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਲਈ ਬੈਂਕ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਖਤ ਨਿਯਮ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। RBI ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਨਿਯਮਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਵੇਂ ਕੋਈ ਗਾਹਕ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਲੋਨ EMI ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਲੋਨ ਰਿਕਵਰੀ ਏਜੰਟ ਸਵੇਰੇ 8 ਵਜੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ 7 ਵਜੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਨੂੰ ਕਾਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਆਊਟਸੋਰਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਉਹ ਗਾਹਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਬਰਾਬਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਡਰਾਫਟ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਡਾਇਰੈਕਟ ਸੇਲਜ਼ ਏਜੰਟ, ਡਾਇਰੈਕਟ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਏਜੰਟ ਅਤੇ ਰਿਕਵਰੀ ਏਜੰਟਾਂ ਲਈ ਨਿਯਮ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਜਨਤਕ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਤੇ ਐਨਬੀਐਫਸੀ ਤਿੰਨਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਿਕਵਰੀ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਨ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕਾਲ ਜਾਂ ਮੈਸੇਜ ‘ਤੇ ਗਾਹਕ ਨਾਲ ਕਦੋਂ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰਿਕਵਰੀ ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਕਿ ਉਹ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਲਈ ਧਮਕੀਆਂ ਜਾਂ ਤੰਗ ਕਰਨ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਕਵਰੀ ਏਜੰਟ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਲੀਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜਤਾ ਦਾ ਪੂਰਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਗੈਰ-ਬੈਂਕਿੰਗ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਹਿਮ ਨੀਤੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਾਰਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੇਵਾਈਸੀ ਨਿਯਮਾਂ, ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਆਦਿ ਨੂੰ ਦੂਜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਊਟਸੋਰਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਆਊਟਸੋਰਸਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜੋਖਮ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਆਚਾਰ ਸੰਹਿਤਾ ਦੇ ਆਪਣੇ ਡਰਾਫਟ ਮਾਸਟਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਹਨ।